ตามหาผีตาโขน

หลังจากพาเพื่อนไปเที่ยวอ.ด่านซ้าย ปลายสุดฝั่งตะวันออกของจังหวัดเลย เลยอยากแนะนำที่นี่ พิพิธภัณฑ์ผีตาโขน มาตามหาทำความรู้จักผีตาโขนไปด้วยกัน

ผีตาโขน หรือ ผีตามคนในอดีตได้รับแรงบันดาลใจการสร้างมาจากเรื่องพระเวสสันดร โดยประเพณีบุญหลวง ซึ่งมีการแห่ผีตาโขนนั้นจะจัดขึ้นในวันโฮม หรือข้างขึ้นเดือน 8 เป็นเวลา 3 วัน

ผีตาโขนมีทั้งใหญ่และเล็ก ผีตาโขนใหญ่จะทำเป็นหุ่นอ้วนๆ เราไม่คุ้นชินหน้าตาแบบนี้เท่าไหร่ หุ่นจะทำจากไม้ไผ่สานหุ้มด้วยกระดาษหรือผ้าขนาดใหญ่กว่าคน 2 เท่า มีทั้งเพศชายและหญิงซึ่งจะประดับอวัยเพศชัดเจน เพราะแสดงถึงความอุดมสมบูรณ์ โดยในขบวนแห่จะมีผีตาโขนใหญ่เพียงคู่เดียวเท่านั้น ผู้ที่เป็นผีตาโขนใหญ่ต้องผ่านการขออนุญาตจากผีหรือเจ้าก่อนเท่านั้น เป็นไงล่ะ ประวัติไม่ธรรมดาเลยเนอะ

ผีตาโขนเล็ก อันนี้เป็นแบบที่เราคุ้นตากว่า ด้านในของพิพิธภัณฑ์มีจัดแสดงให้เห็นวิธีการทำ โดยหน้ากากบ้างทำมาจากหวดนึ่งข้าวเหนียว หรือทางมะพร้าวเจาะตาให้มองเห็นแล้วนำมาแต่งแต้มสีสันตามแต่จินตนาการ ผู้แสดงจะเป็นใครก็ได้ โดยส่วนมากจะเป็นผู้ชายเพราะมีการละเล่นที่ผาดโผนมากกว่า และมีจะมีกระดิ่งผูกไว้ที่เอวเพื่อเรียกความสนใจเวลาส่ายสะโพก

หมวยชอบที่ได้รู้ประวัติเหล่านี้ ทำให้ซาบซึ่งกับวัฒนธรรมและสิ่งที่พบเจอมากยิ่งขึ้น คนรุ่นหลังนอกจากจะสืบทอดประเพณีแล้ว ยังมีการดัดแปลงให้ผีตาโขนทำมาจากหนังและแกะสลักตั้งโชว์ที่ร้านค้า หมวยว่ามันเท่ห์มากเลย นอกจากทำหน้ากากแล้ว ยังทำเครื่องแต่งกายเหมือนนักรบเจได อย่างนั้นแหละ

อดไม่ได้ที่จะขอหยิบเอาหน้ากากผีตาโขนมาใส่เพื่อถ่ายรูปเป็นที่ระลึก น้ำหนักค่อนข้างมากทีเดียว แต่ใส่แล้วรู้สึกเท่ห์ วันนึงหวังว่าจะมีโอกาสได้ชมขบวนแห่งผีตาโขนบ้าง สักครั้งในชีวิต

#I am traveller

ผีตาโขนเท่ห์จริงๆ